Brahms 4

De jonge Benjamin Britten ontmoet de oude Johannes Brahms: het jonge geweld, vol ongeduld voor wat de toekomst zal brengen, tegenover de gevestigde waarde die berustend terugblikt naar wat geweest is. Net dit contrast tussen beide meesters - toch nauw verbonden door hun bijzondere manier om menselijke emoties te vertalen - zorgt voor een inspirerende en pakkende ervaring.

Britten schreef zijn enige pianoconcerto in 1938, op 24-jarige leeftijd. Hij was zelf een bijzonder begenadigd pianist, en bracht de première van dit erg energieke en technisch veeleisende concerto. Blakend van jeugdige overmoed en branie wist hij de harten van het publiek te veroveren, ook al klonken er in de pers kritische stemmen: ‘This is not a stylish work. Mr Britten’s cleverness, of which he has frequently been told, has got the better of him and led him into all sorts of errors, the worst of which are errors of taste.’ schreef The Musical Times. De tijd gaf het publiek uiteindelijk gelijk, en bezorgde het pianoconcerto zijn huidige status van topstuk.

Hoe anders was Brahms: hij hield stevig vast aan de klassieke vormen, met de hoogste standaarden voor ogen, schaafde voortdurend zijn schetsen bij en vernietigde ze wanneer hij niet tevreden was. Toch weet hij in zijn Vierde en laatste symfonie definitief los te komen van de traditie - het werk is het toppunt van zijn technisch kunnen, klassieke vorm en romantische expressie perfect gebalanceerd. Niet alleen het culminatiepunt van Brahms’ stijl, maar ook het letterlijke eindpunt: het is wellicht zijn meest eindige werk, waarin hij zijn eigen dood recht in de ogen kijkt. Heel abrupt eindigt het werk in stilte, nog voor we het goed en wel beseffen… net als het leven zelf.

Flagey, Brussels Philharmonic