fr | en
ticketshop become a friend
Annette Vande Gorne

Zondvloed en andere perikelen

concert | Annette Vande Gorne & Marie-Jeanne Wyckmans

Akoesmatisch concert met spatialisering op het INFLUX-acousmonium, samengesteld door Annette Vande Gorne (Musiques & Recherches).

Flagey, Week van de Klank / Semaine du Son


  • Déluges et autres péripéties (Zondvloed en andere perikelen) - 16.2 kanalen, 28' - gebaseerd op een tekst van Werner Lambersy, stemmen van W. Lambersy en F. Vanhecke. (A.Vande Gorne)

“Nous attendons la destruction (Wij wachten op de ondergang)”. Dit leidmotief wordt op brute wijze verkondigd in tien verzen die, puttend uit alle menselijke activiteiten en gewaarwordingen, met de suggestieve kracht en gevoeligheid van een van onze meest eminente Franstalige Belgische dichters, aantonen dat de enige manier waarop onze beschaving herboren kan worden onder andere omstandigheden, is door te sterven.

  • Icebergs (MJ Wyckmans) - 11'10 - voor een tentoonstelling van Michel Bocard

De gletsjers smelten langzaam, onverbiddelijk en onophoudelijk. De tijd staat stil, onderbroken door kleine fenomenen of grote breuken. Zonder ogenschijnlijk drama smelten deze gebeurtenissen samen en stapelen ze zich op, binnen de onbeweeglijke stroom van de tijd.

  • Fin de crise (Einde van de crisis) (MJ Wyckmans) 7'10

Laatste deel van een trilogie gecomponeerd doorheen de jaren van de pandemie.

  • Turbulences (Turbulenties) (MJ Wyckmans) - octofonisch - 8'02 - wereldpremière

Muzikale vertaling van het eco-angstklimaat waarin we ons bevinden. Onverwachte fenomenen die tot niets leiden en voortdurend van koers veranderen zetten het luisteren onder druk, net zoals meteorologische fenomenen op elk moment rampen kunnen veroorzaken die leiden tot een gevoel van vrees of angst. Dit stuk is gecomponeerd in octofonie en dompelt de luisteraar onder in deze turbulenties.

Debussy's diverse schrijf- en compositietechnieken vinden een directe weerklank in de technieken van het schrijven op een drager en de elektroakoestische omgang met geluid. Bovendien is er de speciale relatie tot de natuur als voorbeeld. De natuur wordt in al haar diversiteit aan energetische bewegingen en spectrale kleuren gehoord door een muzikaal oor dat niet probeert om haar te beschrijven met anekdotische 'geluiden', maar om haar te herlezen, om de energie achter natuurlijke fenomenen te transponeren. Debussy wordt hier aangewend als voorbeeld van een energiek en muzikaal optreden, niet enkel als bron van geluid, maar ook als stilistische referentie en dialoog, en dat honderd jaar later.


Annette Vande Gorne ontdekte na haar klassieke studies aan de Koninklijke Conservatoria van Mons en Brussel en bij Jean Absil  tijdens een cursus in Frankrijk de akoestiek. Overtuigd van het revolutionaire karakter van deze kunstvorm, studeerde ze musicologie (ULB, Brussel) en elektroakoestische compositie bij Guy Reibel en Pierre Schaeffer (CNSM, Parijs). Ze stichtte en leidde Musiques & Recherches en de studio Métamorphoses d'Orphée (Ohain, 1982), evenals een reeks concerten en een akoesmatisch festival genaamd "L'Espace du son" (Brussel, 1984, jaarlijks sinds 1994) dankzij het "Influx" acousmonium met 80 luidsprekers. Sinds 1980 heeft ze meer dan 600 concerten op acousmonium gespatialiseerd; zowel eigen werk als dat van anderen. 

Haar oeuvre werd in 1985 en 1995 bekroond met de SABAM-prijs, en haar werken zijn te horen op zowat alle festivals die plaats bieden aan muziek gecomponeerd voor een drager. De natuur en de fysieke wereld dienen steeds als inspiratiebron voor een abstracte en expressieve muzikale taal. Ze is gepassioneerd over de muzikale parameter ‘ruimte’ en de relatie tussen woorden, betekenis en vocaal materiaal zijn vaak het onderwerp van haar onderzoek. Haar werk is hoofdzakelijk akoesmatisch, zoals de Tao-suite of "Ce qu'a vu le vent d'Est" en haar opera "Yawar fiesta", twee werken die de link tussen de akoesmatische muziek en de geschiedenis van de westerse muziek vernieuwen. Daarnaast componeert ze ook af en toe in relatie tot andere kunstvormen zoals theater, dans, beeldhouwwerk of musique mixte.

Ze werd professor akoesmatische compositie aan het Koninklijk Conservatorium van Luik (1986), daarna ook in Brussel (87) en Bergen (93, honorair sinds 2011 en 2016 voor de cursus spatialisatie), en richtte er in 2002 een onafhankelijke afdeling elektroakoestische muziek op. Daarnaast is ze stichtend lid van FeBeME (Belgische federatie voor elektroakoestische muziek). 

 Marie-Jeanne Wyckmans is professioneel actief als bruiteuse voor cinema. Haar passie voor geluid en luisteren bracht haar tot de ontdekking van de akoesmatische muziek in 1984, via het eerste internationale festival "L'Espace du Son" in Brussel. Aangetrokken door de titel van het festival ontdekte ze de mogelijkheden van de akoestiek: het figuratieve gevoel van ruimte in stereofonische werken en de ruimtelijke interpretatie van akoestische werken in concertuitvoering.

Na haar afstuderen als filmmonteuse aan filmschool INSAS, won ze een eerste prijs (1990) en vervolgens het Hoger Diploma in de Akoesmatische Compositie (1993) in de klas van Annette Vande Gorne aan de Koninklijke Conservatoria van Brussel en Bergen. Haar werk weerspiegelt haar voorliefde voor denkbeeldige werelden en landschappen, alsook haar vermogen, verworven door haar werk als bruiteuse, om geluiden op een natuurlijke manier voor zich te laten spreken.