een gesprek met Anna Vinnitskaya, gastcurator en pianiste
Samen met de programmatoren van Flagey bepaalde Anna Vinnitskaya het programma van de Flagey Piano Days 2024, een primeur voor Flagey en voor haarzelf. Als briljante pianiste zal ze zelf ook drie keer op het podium staan tijdens het festival.
De Koningin Elisabethwedstrijd is een van de beroemdste en meest uitdagende concours ter wereld. Hoe heeft het winnen van de eerste prijs in 2007 je leven veranderd?
Eindigen als eerste laureaat in deze wedstrijd betekende een enorme boost voor mijn carrière. Ik had al wel wat concerten gespeeld, maar daarna kwamen er veel meer uitnodigingen en kreeg ik de kans om in grote zalen en met belangrijke orkesten en dirigenten te spelen.
Kan je ons meer vertellen over je keuze voor bepaalde artiesten?
Leeftijd of ervaring waren niet belangrijk bij de selectie. Ik heb me gericht op de persoonlijkheid van de kunstenaar. Mijn pianoleraar Evgeni Koroliov is mijn mentor en een soort tweede vader. Dankzij hem heb ik Bach in een nieuw licht ontdekt. Als Koroliov Bach speelt, dan hoor je de mooiste muziek. Severin von Eckardstein leerde ik kennen in 2003 toen hij de Koningin Elisabethwedstrijd won. Sindsdien ben ik vol bewondering voor zijn spel. Hij is een oprechte pianist die aanstekelijk en temperamentvol speelt.
Levi Schechtmann en Spartak Margaryan zijn twee van mijn leerlingen. Ik probeer hen door te geven wat ik van Koroliov leerde: volg je eigen weg, blijf trouw aan de componist, sluit geen compromissen en maak muziek omdat je niet zonder kan, niet voor de roem of het succes.
Waarom koos je voor Evgeni Koroliov als leraar?
Tijdens zijn lesavonden speelden alle studenten op een andere manier, elk had een eigen stijl. Koroliov was een leraar die geen standaardinterpretatie of één manier van spelen onderwees, maar die de studenten hun individualiteit gunde, en precies dat sprak mij aan. Intussen heb ik veel van Koroliov geleerd, maar het belangrijkste blijft toch zijn liefde voor muziek.
Waarom is Koroliovs interpretatie van Bach voor jou zo baanbrekend, waarom is ze voor jou de beste?
Als hij Bach speelt, klinkt het alsof het zo moet zijn. Hij speelt zo polyfoon, helder en altijd emotioneel. Mijn mooiste concertervaring ooit was toen ik Koroliov de Kunst der Fuge hoorde spelen in Berlijn. Ik denk dat de emotionele kant van hoe Koroliov Bach speelt niet onderschat mag worden.
Levi Schechtmann is een pianist met een zeer divers repertoire. Hij beweegt zich tussen klassiek en hiphop en is ook heel actief op social media. Was je fascinatie voor deze contrasten de reden om hem uit te nodigen voor de Flagey Piano Days?
Levi Schechtmann is al een tijdje een leerling van me. Natuurlijk speelt hij alleen klassieke werken tijdens de lessen, maar ik vind zijn aanpak om jongere mensen aan te spreken en mee te nemen naar concerten boeiend. Hij ontwikkelde een eigen succesvolle stijl en hij kan goed improviseren, wat ik ook heel belangrijk vind.
Kan je Spartak Margaryan, wat betreft repertoire en esthetiek, zien als de tegenpool van Levi Schechtmann?
Spartak kun je omschrijven als een antithese. Hij speelt alleen de meest veeleisende en, tot op zekere hoogte, serieuze muziek. Zijn artistieke persoonlijkheid is bijzonder en wat van de oude stempel, zeg maar. Zijn interpretaties zijn alles behalve standaard, maar hij blijft wel trouw aan de muziek. Zijn spel of interpretatie kan de luisteraars betoveren, soms zelfs tegen hun wil.
Je treedt zelf ook drie keer op, telkens in een verschillende samenstelling: als solist, met het ensemble Appassionato en met het Orchestre Philharmonique Royal de Liège (OPRL).
Deze drie rollen zijn standaard voor elke pianist, maar ze verschillen sterk van elkaar. Een concert met orkest vergt minder energie dan een solorecital, maar die laat dan weer meer spontaniteit toe.
Wat vind je zo fascinerend aan de piano?
Als pianiste ben ik voortdurend op zoek naar verbetering en verleg ik mijn grenzen door nieuwe stukken te spelen. Met dit instrument kan je volledig autonoom en zonder hulpmiddelen volmaakte muziek produceren.
Met het OPRL speel je Rachmaninovs Eerste Pianoconcert. Wat is volgens jou de kracht van dit werk? Hoe zou je jouw interpretatie karakteriseren?
Dit is een van mijn favoriete concerten van Rachmaninov. Je hoort het zeventienjarige genie, dat invloeden van Grieg, Debussy, Liszt en Schumann verwerkt. Toch herken je Rachmaninovs heel eigen taal. Het is aan de luisteraar om mijn interpretatie te karakteriseren.
De legendarische pianoconcerten van Bach speel je met het Ensemble Appassionato en dus met jouw leraar Evgeni Koroliov en zijn vrouw Ljupka Hadzi-Georgieva. Hoe is jullie interpretatie van deze werken in de loop van de tijd geëvolueerd?
Onze interpretatie is steeds subtieler geworden, maar ook vrijer en meer ontspannen. De aard van de piano, een slaginstrument, maakt van de interactie een grote uitdaging. We moeten samen ademen. Vandaag is onze interactie tijdens het concert spontaner dan toen we in 2009 met deze concertreeks begonnen.
In je recital plaats je Schumanns Carnaval tegenover Jörg Widmanns Zirkustänze. Wat zit er achter deze programmakeuze?
De muziek van Jörg Widmann interesseert me al heel lang. Zijn muziekwerk Zirkustänze (‘circusdansen’) lijkt sterk op Carnaval, vind ik. Schumann is ook een van Widmanns favoriete componisten.
Hoe verzoen je al jouw activiteiten: pianist, professor, moeder, vrouw, familie?
Ik denk daar niet veel over na, dat helpt. Ik doe wat ik moet doen. Maar het is inderdaad belangrijk voor mij om een balans te vinden. En natuurlijk krijg ik veel steun van mijn ouders en schoonouders. We proberen ook af en toe met de familie op concertreis te gaan.
